Afsluiting deel 1
Behandeld in deel 1:
- Tonen incl. verhogen en verlagen
- Majeur toonladder en uitgebreide majeur toonladder
- Akkoord formules
- Schrijfwijze akkoorden (symbolen)
- Intervallen
Als je het "construeren" van akkoorden puur rekenkundig ziet (zonder alle termen, tekens en muzikale gevolgen) zou je het als volgt kunnen samenvatten:
- Men neme een 12-delig stelsel, de 12 verschillende tonen.
- Dat 12-delige stelsel wordt teruggebracht tot een 7-delig stelsel + 5 (de 7 verschillende tonen van de toonladder, plus de 5 die in eerste instantie overgeslagen worden).
- Vanuit een toonladder gaat men "selecteren" om samen-
klanken (akkoorden) te construeren, waarbij ook de 5
overgeslagen tonen weer gebruikt worden (door de tonen van de toonladder te verhogen en/of te verlagen).
- Daar bovenop komt nog zo'n "stelsel" om grotere akkoorden te kunnen maken.
Akkoord-formules zijn duidelijk (de toonladder kennen en verder lezen wat er staat). De akkoord-symbolen zijn zeker niet altijd logisch en die moet je uit je hoofd leren.
Er is nog meer niet logisch. Alleen al het feit dat er in de Nederlandse muziektheorie termen voorkomen uit 7 talen !!! (Nederlands, Duits, Engels, Frans, Italiaans, Grieks en Latijn) Er worden vele tekens gebruikt en verschillende symbolen voor een zelfde akkoord. Sommige dingen zijn echt inconsequent. Het is allemaal wel te verklaren, maar het is lastig geworden.
Daarom is de theorie gevoelig voor fouten en meningen.
Ook als lesstof door zeer geschoolde mensen gemaakt is, benoemt men akkoorden niet altijd het zelfde. Soms heb ik de indruk dat men op elk conservatorium iets anders leert. Muziekleraren houden meestal hun eigen voorkeursnotatie aan. Dat is niet zo erg als je maar één leraar hebt, maar tegenwoordig heb je vele leraren op Youtube waar je heel veel van kunt leren maar die misschien hun eigen manier hebben om iets duidelijk te maken. Daarom heb ik gepro-beerd om in deel 1 wat betreft akkoord-symbolen zo volledig mogelijk te zijn. In de index van deel 1 kun je terug zoeken op welke pagina welke akkoorden behandeld zijn.
Ook ik beperk mij in het vervolg van deze cursus zo veel mogelijk tot mijn voorkeursnotaties / symbolen (anders wordt het een zooitje). Hieronder een overzicht.
T - T - T T - T - T - T T
1 b2 2 b3 3 4 b5 5 #5 6 b7 7 8
Symbolen waarbij iets aangegeven wordt over de 2e toon van het akkoord (voorbeeld A):
Asus2 1 2 5
Am 1 b3 5
A 1 3 5 (majeur wordt niet aangegeven)
Asus4 1 4 5
Symbolen waarbij ook iets aangegeven wordt over de 3e toon van het akkoord:
Adim 1 b3 b5
A5 1 5 (de 2e toon ontbreekt hier)
A+ 1 3 #5
Symbolen waarbij ook iets aangegeven wordt over de 4e toon van het akkoord:
Am6 1 b3 5 6
A6 1 3 5 6
Am7 1 b3 5 b7
A7 1 3 5 b7
A Maj7 1 3 5 7
Meer symbolen, toonladder t/m de 13e trap:
T - T - T T - T - T - T T - T - T T - T - T
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Am/maj7 1 b3 5 7
A7sus4 1 4 5 b7
Adim7 1 b3 b5 bb7
Am7/b5 1 b3 b5 b7
A7/#5 1 3 #5 b7
A9 1 3 5 b7 9
A11 1 3 5 b7 9 11
A13 1 3 5 b7 9 11 13
Amaj9 1 3 5 7 9
Amaj11 1 3 5 7 9 11
Amaj13 1 3 5 7 9 11 13
Am7/9 1 b3 5 b7 9
A7/b9 1 3 5 b7 b9
A7/b10 1 3 5 b7 b10
A7add11 1 3 5 b7 11
A7add13 1 3 5 b7 13
Amu 1 2 3 5
Er zijn er nog veel meer, maar als je dit weet, dan kun je de rest ook wel begrijpen.
Nog wat kleinigheden:
Het teken + wordt alleen gebruikt in een van de akkoord-symbolen voor het + akkoord (aug-akkoord). Die + slaat op het verhogen (vermeerderen) van de 5e trap. Maar soms gebruikt men een + ook voor andere verhogingen in plaats van een #. Dat is niet goed, maar het gebeurt.
Je ziet ook nog wel eens een - in plaats van een mol. Ook niet goed. Amerikanen gebruiken vaak een - om "mineur" aan te geven. Bijv. Amin. noteert men als A- (dat is zeker niet mijn voorkeur, ik houd het hier in Nederland bij "m" of "min").
Wij noteren een veel gebruikte blues-akkoord, bestaande uit 1, 3, 5, b7, b10 als 7/b10 (wordt ook wel het "Jimmy Hendrix-akkoord" genoemd) maar Amerikanen zullen de b10 vrijwel altijd benoemen als #9, uitgesproken: sharp nine.
In akkoordenschema's van bestaande liedjes die je op Internet kunt vinden (vaak tekst met akkoorden) stikt het van de fouten of het is vereenvoudigd. Ik bedoel dan niet of men akkoorden goed benoemt, maar welke akkoorden men kiest. Doorgaans zijn er meerdere publicaties. Hopelijk zit er een goede tussen.
Ook als men een liedje voorspeelt op YouTube klopt het soms niet. Het beste is om naar meerdere filmpjes te kijken. Men maakt er ook wel eens bewust iets anders van wat mooi klinkt, of zelfs iets wat mooier klinkt dan het origineel (altijd leuk en leerzaam).