top of page

Meer intervallen

 

Op de pagina "afstanden / intervallen" zijn de meest gebruikte intervallen beschreven maar dat was nog niet compleet. Op de pagina "uitgebreide toonladder" is beschreven dat de toonladder kan doorlopen tot een octaaf hoger. Ook hier horen namen van intervallen bij.

Onderstaand een schema uitgaande van de toon A maar dat had weer elke andere toon als uitgangspunt kunnen zijn. Elke interval is wel (mede) bepalend voor een specifieke klankkleur van een akkoord. Zie de symbolen tussen haakjes.

Op de pagina "afstanden / intervallen" zijn de begrippen hele en halve toonafstand beschreven. Een hele toonafstand komt overeen met een secunde (van secundo, tweede) de afstand van de 1e naar de 2e trap van de toonladder. Een halve toonafstand komt overeen met een kleine secunde.

Verder zie je weer de belangrijkste intervallen die in basis-akkoorden voorkomen, de grote en de kleine terts, de kwart, de sext en de grote en de kleine septiem.

Bij de kwint (de afstand van de grondtoon naar de 5e) gebruikt men de termen groot en klein niet. Een kwint heet gewoon een kwint. In geval van verhogen (#5) heet het in het Nederlands een vermeerderde of overmatige kwint, in geval van verlagen (b5) een verminderde kwint.

Ik stel hier dat een kwint "gewoon een kwint heet", maar een niet verhoogde of verlaagde kwint wordt ook een "reine kwint" genoemd. Overbodig, want want zonder die toevoeging "rein" is het al duidelijk dat het niet om een verhoogde of verlaagde interval gaat. Het is een veel gebruikt, maar verwarrend gebruik van de term "rein" omdat dat ook nog een andere betekenis heeft.

 

Men heeft het ook over een "reine kwart" en een "rein octaaf"  Ook overbodig. (nu niet proberen te begrijpen, uitleg pas in deel 3).

 

Het woordje "none" kom je nog wel eens tegen bij akkoord symbolen, maar meestal wordt daar het getal 9 voor gebruikt, al dan niet verlaagd. Zo ook bij de nog grotere intervallen 10, 11, 12 en 13.

Overzicht, verdere uitleg en Engelse benamingen van de intervallen binnen 1 octaaf:

Form. toonl.:   T  -  T  -  T  T  -  T  -  T   -  T  T

Trappen:        1     2     3  4     5     6      7  8

Tussenliggend:     b2   b3       b5    #5     b7

Of:                              #4    b6

 

Van 1 naar 1: Dit is natuurlijk geen interval, maar men beschouwt  dat wel als zodanig. Men noemt dat "unisono"' (de zelfde toon). Engels: unison.

Van 1 naar b2: Een halve toonafstand of een kleine secunde. Engels: semitone of half stap.

Van 1 naar 2: Een hele toonafstand of een (grote) secunde. Soms gebruikt men hier de term "groot", soms ook niet. Engels: whole tone of whole stap.

Van 1 naar b3: Een kleine terts. Als men het over "mineur" (klein) heeft zonder verdere toevoeging, dan bedoelt men een akkoord, een toonladder, of een stuk muziek waar deze interval in voorkomt die een droevige klank oplevert. Engels: minor third.

Van 1 naar 3: Een grote terts. Als men het over "majeur" (groot) heeft, zonder verdere toevoeging, dan bedoelt men een akkoord, een toonladder of een stuk muziek waar deze interval in voorkomt die een vrolijke klank oplevert (ten overvloede; de term majeur of de afkorting Maj worden nooit in akkoordsymbolen gebruikt om die vrolijke klank aan te geven). Engels major third.

Van 1 naar 4: Een (reine) kwart. Soms gebruikt men de term "rein", soms ook niet. Engels: (perfect) fourth.

Van 1 naar #4 of b5: Een verhoogde kwart of een verminderde kwint of tritonis. Deze afstand komt overeen met 3 (tri) hele toonafstanden, vandaar de term "tritonis".  Engels: tritone.

Van 1 naar 5: Een (reine) kwint. Soms gebruikt men de term "rein", soms ook niet. Engels: (perfect) fifth.

Van 1 naar #5 of b6: Een vermeerderde kwint  of een overmatige kwint of een kleine sext. Uitgaande van de 6e trap van de toonladder weer de term "klein". Engels: minor sixt.

Van 1 naar 6: Een (grote) sext. Soms gebruikt hier de term "groot", soms ook niet. Engels: (major) sixt.

Van 1 naar b7: Een kleine septiem. Hier weer de term "klein". Engels: minor seventh.

Van 1 naar 7: Een grote septiem. Hier weer de term "groot". Engels: major seventh.

Van 1 naar 8: Een (rein) octaaf. De term "rein" gebruikt men soms wel en soms ook niet. Engels octave.

Het zou duidelijker geweest zijn als men voor de intervallen naar de trappen van de toonladder helemaal geen toevoegingen had gebruikt. Die toevoegingen (rein of groot) zijn eigenlijk overbodig. Zowel in het Nederlands als in het Engels is men daar dan ook ook niet consequent in. Beter was geweest als men alleen voor verlaagde of verhoogde intervallen toevoegingen had gebruikt (en dan nog liefst allemaal het zelfde). Helaas is dat niet zo.

bottom of page